.. 
NI ROMEO ALLAN BUTUYAN II
SA pagnanais na pigilan ang Kamara na kalkalin ang P125-milyong controversial and intelligence fund (CIF) noong 2022, tinangka di umano ng Office of the Vice President (OVP) gipitin ang Commission on Audit (COA).
Ayon kay House Committee on Public Accounts chairperson Rep. Gerville Luistro (Batangas 2nd District), malinaw aniyang pinipigilan ng OVP na malantad sa kung paano inubos ng nasabing tanggapan sa loob lang ng 11 araw ang naturang halaga.
Pag-amin ni Luistro, lubhang nabigla ang Kamara sa nakuhang “authentic report” sa maling paggamit ng P73 milyon ng nasabing pondo.
Subalit ang mas ikinabigla ng neophyte lady solon ang pormal na paghiling ng OVP sa Commission on Audit (COA) na pagbasura ng huli sa ipinalabas ng House Committee on Appropriations na “subpoena duces tecum” na nag-uutos sa COA na isumite ang audit report hinggil sa kontrobersyal na pondo ng OVP.
Nabatid na Agosto 21, 2024, anim na araw bago sumalang sa pagtalakay na nabanggit na komite ang panukalang badyet ng OVP para sa 2025, sumulat si Atty. Zuleika Lopez na tumatayong chief of staff ni Vice President Sara Duterte, kung saan sinabi nito sa COA paglabag sa “Constitutional Principle of Separation of Powers” at “right to due process” ng OVP ang inuutos ng Kamara.
“The subject subpoena may not be validly enforced due to the nature of confidential funds,” hirit pa ng OVP.
Bagamat hindi naman aniya nagpadikta ang COA, malinaw aniyang “suppression of public information” ang adyenda ng OVP.
Paliwanag ng kongresista, malinaw ang mga probisyon sa 1987 Constitution na nagbibigay poder sa Kongreso na himayin kung paano ginagastos ng gobyerno, kasama ang OVP, ang pera ng taumbayan. Ito, aniya, ay mahalagang bahagi ng sistema ng checks and balances sa isang demokratikong gobyerno.
“The Constitutional power of Congress to review the spending of public funds is not just a right but a duty. It is our responsibility to ensure that every peso of taxpayers’ money is spent for its intended purpose and not misused,” pahayag pa ng Batangas lady lawmaker.
“This scrutiny extends beyond merely approving budgets—it involves a continuous evaluation of how these funds are actually spent, particularly when it comes to sensitive allocations such as confidential funds,” dagdag pa niya.
“Confidential funds are intended for specific, sensitive purposes that require a higher degree of discretion. However, this does not mean they are exempt from oversight. The public has a right to know if these funds are being used properly, and it is the role of Congress to ensure this through audits and other investigative measures,” pahabol ni Luistro.
